Văn hóa cơm hộp ở Nhật Bản

Bento là tên gọi của một phần cơm hộp mà người Nhật thường chuẩn bị để ăn khi đi xa. Theo truyền thống, thành phần chủ yếu của một Bento, nói như trong truyện “Tottochan” là bao gồm cả “thức ăn trên rừng và dưới biển”, tức là gồm có gạo, cá và thịt, rau xào hoặc nấu để ăn dặm và món tráng miệng (có thể là hoa quả) được sắp xếp theo tỉ lệ 4: 3: 2: 1 (4 phần cơm, 3 phần thịt cá, 2 phần rau và 1 phần tráng miệng). Hộp đựng cơm của người Nhật cũng được sản xuất khá đẹp và tinh xảo. Hộp thường làm bằng sơn mài. Cơm hộp thường do các bà nội trợ trong gia đình chuẩn bị vào mỗi buổi sáng để chồng và các con mang đến công sở, đến trường học dùng vào buổi trưa. Bento thường được chuẩn bị rất tỉ mỉ và công phu; thông thường, thức ăn sẽ được sắp xếp theo hình dạng rất cầu kỳ, màu sắc hài hoà, đặc trưng cho từng mùa khiến cho mỗi lần mở nắp cơm hộp ra là một lần ngạc nhiên, thích thú.
Nguồn gốc của Bento là từ thời Kamakura (1185-1333) khi mà nghệ thuật chiên gạo – hoshi-ii - rất phát triển. Hoshi-ii có thể ăn không, hoặc có thể luộc lên để nấu thành cơm, và nó thường được đựng trong một cái túi nhỏ. Đến thời Azuchi Momoyama (1568-1600), những hộp sơn mài bằng gỗ tương tự như hộp đựng cơm hộp ngày nay đã được sản xuất. Và thế là Bento ra đời và trở nên phổ biến, nhất là trong lễ hội Hanami (lễ hội ngắm hoa anh đào).

Trong thời kỳ thanh bình Edo (1603-1867), nền văn hoá Bento bắt đầu lan mạnh và trở nên tao nhã, tinh tế. Những người đi du lịch hoặc ngắm cảnh thường mang một Bento đơn giản gọi là Koshibento bao gồm cưom nắm bọc trong là tre hoặc một cái hộp đan bằng tre nứa. Một trong những kiểu Bento phổ biến nhất được gọi là Makunouchi Bento đã được ra đời dưới thời Edo này. Những người đi xem kịch Noh hoặc Kabuki sẽ dùng một loại Bento được chuẩn bị đặc biệt vào giờ giải lao.

Trong thời Meiji (1868-1912), lần đầu tiên ekibento được đem ra bán. Bento này bao gồm hai nắm cơm ăn kèm với một takuan (củ cải muối) được boc trong lá tre.

Vào thời Taisho (1912-1926), những hộp cơm Bento làm bằng nhôm đã bắt đàu xuất hiện với những phụ kiện xa hoa. Hộp Bento bằng nhôm khá được ưa thích vì nó dễ rửa. Trong suốt Thế chiến thứ nhất cùng với mất mùa và khó khăn, Bento thường phản ánh bối cảnh của gia đình dùng nó. Sau khi Thế chiến kết thúc, việc mang theo Bento đến trường và công sở bị lụi tàn dần dần.

Bento trở lại vào những năm 1980, khi lò vi sóng bắt đầu phổ biến. Những hộp cơm bằng gỗ đắt tiền và những hộp kim loại được thay thế và hầu hết những cửa hàng bán Bento trong những hộp bằng chất liệu nhựa polystyrene. Bento lại một lần nữa trở nên phổ biến.
Hộp sơn mài

Hộp bằng gỗ

Một dạng khác

Trong một hộp bento tiêu biểu, một nửa là đựng cơm, nửa còn lại được đặt một vài món ăn phụ được làm từ những nguyên liệu như rau, thịt, cá, và trứng. Những món ăn này có rất nhiều hình dáng, và với trí tưởng tượng vô hạn của con người, hộp bento có thể trở nên hấp dẫn hơn, ngộ nghĩnh hơn, thậm chí là một tác phẩm nghệ thuật. Những món ăn phụ phổ biến nhất là một số loại trứng chín, ví dụ như tamagoyaki (trứng tráng được cắt theo hình dải, hoặc hình vuông, thường được thêm muối và đường), trứng rán, trứng luộc, hay trứng tráng với nhiều thành phần khác nhau.


Bento tự làm Ở Nhật
Có một số trường học phục vụ bữa trưa cho học sinh, trong khi những trường khác thì học sinh phải tự mang đồ ăn trưa. Trong trường hợp sau, người mẹ thường sẽ chuẩn bị hộp cơm cho con. Tuy nhiên, một số học sinh chăm chỉ hơn sẽ thích tự làm cơm cho mình. Thói quen mang cơm trưa từ nhà không chỉ phổ biến trong giới học sinh, mà cả những người lớn đang đi làm cũng vậy. Khi một người ăn hộp cơm trưa cho người yêu chuẩn bị, cảm xúc của người chuẩn bị nó sẽ truyền qua thức ăn. Nói cách khác, bento chính là phương tiện truyền thông tin giữa người làm và người thưởng thức. Một hộp bento làm tại nhà sẽ được thấm đượm tình yêu của gia đình người thưởng thức.

Bento được bán trong các cửa hàng Nhưng vì những người mẹ ngày nay phải đi làm bên ngoài ngày càng nhiều, nên bento cũng được bày bán tại các cửa hàng bách hóa, siêu thị, và các cửa hàng công cộng, với số lượng ngày càng tăng. Thậm chí có cả những cửa hàng chuyên bán bento. Bên cạnh makunouchi bento đã nổi tiếng từ xưa, rất nhiều loại hộp cơm khác cũng được sản xuất, kể cả những loại bento Trung Quốc hay bento phương Tây.

Ekiben

Đối với ekiben (bento được bán tại các ga tàu), chúng cũng trở nên thịnh hành từ thời Meiji: khoảng 2000 - 3000 loại bento khác nhau được bán tại các ga tàu trên khắp nước Nhật. Tính cả makunouchi bento và sushi bento, những hộp cơm với muôn màu muôn vẻ, thậm chí cả những loại mang đặc trưng của từng địa phương cũng cạnh tranh nhau về khẩu vị và cách bày biện. Trước đây, những người bán bento phải đứng trên thềm sân ga để bán cho những chuyến tàu đầy chật những hành khách đang đói bụng cồn cào. Những người này đeo một hộp đầy bento trên vai và bán cho hành khách qua cửa sổ toa tàu. Nhưng giờ đây hành khách không còn được thưởng thức thú vui mua bento qua cửa sổ mỗi khi đoàn tàu dừng tại ga nữa. Bởi vì tàu ở Nhật ngày nay hoạt động với tần suất rất lớn, và cũng do sự phát triển của tàu cao tốc như Shinkansen, đặc biệt là tàu tốc hành - ngày càng nhiều loại tàu lắp đặt cửa sổ ko mở được. Tuy nhiên, mua cơm hộp tại các cửa hàng ở ga hoặc trên tàu cũng là một thú vui của việc du lịch bằng tàu ở Nhật Bản.

máy bán Bento tự động !!!




















hizz nhìn thèm quá mà ko nỡ ăn chút nào :leaf3: